Zasady bezpieczeństwa podczas korzystania ze sprzętu ochrony osobistej przed upadkiem z wysokości

Korzystanie z indywidualnych systemów zabezpieczających przed upadkiem z wysokości jest konieczne w sytuacjach, gdy inne metody ochrony zbiorowej nie mogą być zastosowane. Ich głównym celem nie jest uniemożliwienie upadku, ale zminimalizowanie jego skutków, tj. bezpieczne zatrzymanie spadającej osoby oraz zmniejszenie konsekwencji gwałtownego zatrzymania.

Aby indywidualny system zabezpieczający przed upadkiem z wysokości mógł skutecznie chronić użytkownika i zapewniać odpowiedni poziom bezpieczeństwa, należy uwzględnić następujące aspekty podczas jego projektowania:

1. Minimalna odległość od przeszkód: Bezpieczne zatrzymanie spadającej osoby musi nastąpić w powietrzu - zanim osoba ta zetknie się z podłożem, elementami konstrukcyjnymi lub innymi przeszkodami (tzw. faza swobodnego upadku). Aby zminimalizować to ryzyko, należy zapewnić odpowiednią przestrzeń poniżej pracownika w obszarze potencjalnego upadku.

2. Lokalizacja punktu kotwiczenia: Długość swobodnego spadania, czyli odległość pokonana przez użytkownika od momentu utraty równowagi do momentu zatrzymania przez system ochrony osobistej, powinna być jak najkrótsza. Wysokość punktu kotwiczenia wpływa na długość tej drogi. Jeśli punkt kotwiczenia znajduje się powyżej pracownika, długość drogi spadania jest minimalna - co jest zalecane. Jeśli punkt kotwiczenia znajduje się poniżej pracownika, droga spadania się wydłuża, co zwiększa ryzyko uderzenia w powierzchnię lub przeszkodę znajdującą się poniżej.

3. Efekt wahadłowy: Efekt wahadłowy jest niebezpiecznym zjawiskiem, które może wystąpić podczas swobodnego upadku. Polega on na wahadłowym ruchu spadającej osoby, co zwiększa ryzyko uderzenia w boczne przeszkody. Im dalej użytkownik oddala się od pionu wyznaczonego przez linię prowadzącą od punktu kotwiczenia do podłoża, tym większe jest ryzyko wystąpienia tego efektu. W przypadku konieczności przemieszczania się na dużym obszarze w poziomie, zaleca się częste zmienianie punktu kotwiczenia.

4. Kontrola stanu technicznego sprzętu: Użytkownik jest zobowiązany do regularnego sprawdzania stanu technicznego sprzętu, gdyż jego wydajność i trwałość mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo użytkowania. Należy przeprowadzać przeglądy co najmniej raz do roku.

5. Przeglądy okresowe: Sprzęt ochrony osobistej przed upadkiem z wysokości powinien być poddawany regularnym przeglądom okresowym. Przegląd taki musi być przeprowadzany przez specjalistę, zgodnie z procedurami określonymi przez producenta. Przegląd obejmuje m.in. sprawdzenie czytelności oznaczeń na sprzęcie oraz aktualizowanie karty serwisowej.

6. Szkolenie użytkowników: Ważnym aspektem bezpieczeństwa podczas korzystania ze sprzętu ochrony osobistej przed upadkiem z wysokości jest odpowiednie szkolenie użytkowników. Pracownicy powinni być świadomi zasad bezpiecznego korzystania z systemu ochrony osobistej, umiejętności prawidłowego zakładania i zdejmowania sprzętu oraz postępowania w przypadku wystąpienia sytuacji awaryjnej.

7. Dostosowanie sprzętu do warunków pracy: W zależności od specyfiki danego stanowiska pracy oraz występujących czynników ryzyka, konieczne może być dostosowanie sprzętu ochrony osobistej do indywidualnych potrzeb użytkownika. Może to obejmować na przykład zastosowanie specjalistycznych elementów łącząco-amortyzujących, które lepiej radzą sobie z pochłanianiem energii kinetycznej w przypadku upadku z większej wysokości.

8. Kontrola zgodności z normami: Sprzęt ochrony osobistej przed upadkiem z wysokości powinien spełniać odpowiednie normy bezpieczeństwa, takie jak EN 363, EN 795, EN 355, EN 362, EN 354, EN 361 oraz EN 358. Przed zakupem oraz używaniem sprzętu warto upewnić się, że spełnia on wymagane standardy.

Stosowanie się do powyższych zasad bezpiecznego korzystania ze sprzętu ochrony osobistej przed upadkiem z wysokości pozwoli na znaczne zmniejszenie ryzyka wypadków oraz zminimalizowanie skutków ewentualnego upadku. Pamiętaj, że właściwe użytkowanie sprzętu oraz dbałość o jego stan techniczny są kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa na wysokościach.